Hệ miễn dịch của cơ thể là thứ ít ai để ý trong cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên nó lại cực kỳ quan trọng đối với mỗi người chúng ta. Nếu biết nâng niu bản thân, chắc chắn bạn không thể bỏ qua việc bảo vệ hệ miễn dịch này. Vậy cụ thể thì hệ miễn dịch của cơ thể là gì và hoạt động thế nào? Cùng tham khảo bài viết sau để sống khỏe mạnh và tươi trẻ mỗi ngày.
Hệ thống miễn dịch cơ thể là gì?
Định nghĩa hệ miễn dịch của cơ thể
Hệ miễn dịch của cơ thể là một tập hợp gồm nhiều thành phần để bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tật hoặc tác nhân bên ngoài có khả năng gây hại khác. Khi hoạt động đúng, hệ thống miễn dịch xác định các mối đe dọa. Những mối đe dọa này bao gồm virus, vi khuẩn và ký sinh trùng. Đồng thời, hệ miễn dịch sẽ phân biệt chúng với mô khỏe mạnh của chính cơ thể.
Cùng tham khảo phần video giới thiệu chi tiết về hệ miễn dịch cơ thể là gì nhé!
Giới thiệu về hệ miễn dịch (Nguồn – Youtube)
Phân loại hệ miễn dịch
Có ba loại miễn dịch ở người, chúng được phân ra là bẩm sinh, thích nghi và thụ động:
Miễn dịch bẩm sinh
Tất cả chúng ta được sinh ra đều có mức độ miễn dịch nhất định đối với những kháng nguyên. Hệ thống miễn dịch của con người, tương tự như của nhiều loài động vật, sẽ tấn công những kháng nguyên này ngay từ lúc ban đầu. Miễn dịch bẩm sinh này bao gồm các bộ phận phòng ngự của cơ thể chúng ta. Đây được coi là tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại mầm bệnh. Chẳng hạn như da và màng nhầy ở cổ họng và ruột.
Miễn dịch bẩm sinh là gì? (Ảnh: Internet)
Tuy nhiên đây chỉ là phản ứng miễn dịch sơ bộ ban đầu. Nếu mầm bệnh tìm cách vượt qua được hệ thống miễn dịch bẩm sinh thì hệ thống miễn dịch thích ứng sẽ hoạt động.
Miễn dịch thích ứng
Hệ thống này này ngăn chặn mầm bệnh phát triển. Khi chúng ta tiếp xúc với bệnh tật hoặc được tiêm phòng, cơ thể xây dựng một tập hợp các kháng thể đối với các mầm bệnh khác nhau. Đôi khi nó được gọi là “bộ nhớ miễn dịch” vì hệ thống miễn dịch của chúng ta ghi nhớ những kẻ thù trước đó.
Miễn dịch thụ động
Loại miễn dịch này là loại được “mượn” từ một nguồn khác. Nhưng nó không kéo dài lâu. Ví dụ cho trường hợp này: em bé nhận được kháng thể từ người mẹ qua nhau thai trước khi sinh. Và kháng thể được cung cấp trong sữa mẹ sau khi sinh. Miễn dịch thụ động này giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi một số bệnh nhiễm trùng trong những năm đầu đời.
Nguồn sữa mẹ là loại “miễn dịch thụ động” cho trẻ trong những năm đầu đời (Ảnh: Internet)
Để tham khảo thêm các biện pháp cải thiện sức khỏe, mời bạn ghé thăm bài viết “7749 cách làm sạch phổi tại nhà giúp bảo vệ sức khỏe tốt nhất”.
Thành phần trong hệ thống miễn dịch
Các phần chính hình thành nên hệ thống miễn dịch là:
- Tế bào bạch cầu
- Kháng thể
- Bổ thể
- Hệ thống bạch huyết
- Lách
- Tủy xương
- Tuyến ức
Tế bào bạch cầu
Tế bào bạch cầu còn được gọi tắt là bạch cầu. Chúng lưu thông trong cơ thể trong các mạch máu và các mạch bạch huyết song song với các tĩnh mạch, động mạch. Các tế bào bạch cầu là nhân tố chính trong hệ miễn dịch của cơ thể. Chúng được tạo ra trong tủy xương và là một phần của hệ bạch huyết.
Tế bào bạch cầu là gì? (Ảnh: Internet)
Các tế bào bạch cầu di chuyển qua máu và phân bố trong mô trên khắp cơ thể. Liên tục tìm kiếm những “kẻ lạ mặt” như vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng và nấm (gọi là kháng nguyên). Khi tìm thấy, các tế bào bạch cầu khởi phát một “cuộc tấn công” miễn dịch. Các tế bào bạch cầu sẽ bắt đầu nhân lên và gửi tín hiệu ra các loại tế bào khác để làm điều tương tự.
Có hai loại bạch cầu chính:
Thực bào
Những tế bào này bao quanh, hấp thụ mầm bệnh và phá vỡ chúng. Từ đó tiêu hủy chúng một cách hiệu quả. Có một số dạng thực bào phổ biến bao gồm:
Thực bào hoạt động thế nào? (Ảnh: Internet)
- Bạch cầu trung tính. Bạch cầu trung tính chính là loại thực bào phổ biến nhất. Chúng có xu hướng tấn công vi khuẩn.
- Monocytes. Đây là loại thực bào lớn nhất thực hiện một số vai trò.
- Đại thực bào. Những thực bào chịu trách nhiệm dò tìm mầm bệnh và cũng loại bỏ các tế bào chết.
- Dưỡng bào. Chúng có nhiều nhiệm vụ, bao gồm giúp chữa lành vết thương và chống lại mầm bệnh.
Tế bào Lympho
Tế bào Lympho là gì? (Ảnh: Internet)
Tế bào Lympho giúp cơ thể ghi nhớ những nguyên nhân gây bệnh trước đó. Và nhận dạng chúng nếu chúng quay lại tấn công cơ thể lần nữa. Tế bào Lympho bắt đầu hành trình của chúng trong tủy xương. Một số tế bào Lympho sẽ ở lại tủy và phát triển thành tế bào Lympho B. Một số khác đi đến tuyến ức và trở thành tế bào Lympho T. Hai loại tế bào Lympho B và Lympho T có vai trò khác nhau. Tế bào lympho B tạo ra các kháng thể và cảnh báo cho các tế bào Lympho T. Còn tế bào Lympho T tiêu hủy các tế bào bị tổn thương trong cơ thể và giúp cảnh báo các bạch cầu khác.
Kháng thể
Kháng thể giúp cơ thể chống lại vi khuẩn hoặc chất độc hại mà chúng tạo ra. Kháng thể làm điều này bằng cách nhận dạng các chất gọi là kháng nguyên trên bề mặt của vi khuẩn. Hoặc chúng nhận ra kháng nguyên trong các hóa chất mà chúng tạo ra. Từ đó đánh dấu để cơ thể biết vi khuẩn hoặc độc tố là đó là vật gây hại từ môi trường bên ngoài. Sau đó tấn công nhằm phá hủy chúng. Có nhiều tế bào, protein và hóa chất tham gia vào cuộc tấn công này. Kháng thể cũng có thể:
Kháng thể là gì? (Ảnh: Internet)
- Trung hòa độc tố (chất độc hoặc gây hại) được tạo ra bởi các sinh vật khác nhau
- Kích hoạt một nhóm các protein được gọi phần bổ sung của hệ thống miễn dịch. Chúng góp phần giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus hoặc các tế bào bị nhiễm bệnh.
Bổ thể
Bổ thể được tạo thành từ các protein có chức năng bổ sung cho công việc được thực hiện bởi các kháng thể.
Hệ thống bạch huyết
Hệ thống bạch huyết là một mạng lưới các hạch bạch huyết trải rộng khắp cơ thể. Vai trò chính của hệ bạch huyết:
Hệ thống bạch huyết và vai trò (Ảnh: Internet)
- Kiểm soát mức chất lỏng trong cơ thể
- Phản ứng với vi khuẩn
- Đối phó với các tế bào ung thư
- Giải quyết các sản phẩm do tế bào thải ra nếu không sẽ dẫn đến bệnh hoặc rối loạn
- Hấp thụ một số chất béo trong chế độ ăn uống của chúng ta từ ruột
Hệ thống bạch huyết được tạo thành từ:
- Hạch bạch huyết hay còn có tên gọi khác là tuyến bạch huyết. Đây là nơi giữ chân vi khuẩn
- Mạch bạch huyết. Ống mang bạch huyết – chất lỏng không màu chảy qua các mô của cơ thể và chứa các tế bào bạch cầu chống nhiễm trùng
- Bạch cầu hay còn được biết với tên gọi tế bào Lympho.
Lách
Các lá lách là một cơ quan lọc máu loại bỏ vi khuẩn và tiêu hủy những tế bào máu cũ hoặc không tốt. Nó cũng là một thành phần chống lại bệnh tật của hệ thống miễn dịch (bao gồm kháng thể và tế bào lympho).
Tủy xương
Tủy xương là gì? (Ảnh: Internet)
- Tủy xương là mô xốp tồn tại bên trong ống xương. Nó tạo ra:
- Các tế bào hồng cầu mà cơ thể chúng ta cần để mang oxy
- Các tế bào bạch cầu dùng để chống nhiễm trùng
- Tiểu cầu giúp đông máu
Tuyến ức
Tuyến ức lọc và theo dõi hàm lượng máu trong cơ thể. Đồng thời, đây là nơi tạo ra các tế bào bạch cầu gọi là tế bào lympho T.
Hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động thế nào?
Khi cơ thể cảm nhận được các chất lạ (kháng nguyên), hệ thống miễn dịch hoạt động để nhận dạng và loại bỏ chúng. Tế bào lympho B sẽ được cơ thể kích hoạt để tạo kháng thể. Những protein chuyên biệt được gán vào để nhận diện các kháng nguyên cụ thể. Các kháng thể thì ở lại trong cơ thể của chúng ta. Như vậy, nếu hệ thống miễn dịch gặp lại kháng nguyên đã được nhận dạng trước đó. Các kháng thể sẽ để thực hiện công việc được chỉ định của chúng. Đó là lý do tại sao nếu một người mắc bệnh như thủy đậu thường sẽ không bị bệnh trở lại.
Cơ chế hoạt động của hệ miễn dịch (Ảnh: Internet)
Đây cũng là nguyên lý cách tiêm chủng (vắc-xin) ngăn ngừa một số bệnh. Tiêm chủng đưa vào cho cơ thể một kháng nguyên nhưng được kiểm soát để không gây ra bệnh. Nó để cho cơ thể nhận diện và tạo ra các kháng thể. Các kháng thể này sẽ bảo vệ con người khỏi sự tấn công của mầm bệnh trong tương lai.
Mặc dù các kháng thể có thể phát hiện ra một kháng nguyên. Nhưng chúng không thể tự tiêu hủy nó mà cần sự giúp đỡ. Đó là công việc của các tế bào lympho T. Chúng phá hủy các kháng nguyên được đánh dấu bởi các kháng thể hoặc tế bào bị nhiễm bệnh. Các tế bào lympho T cũng giúp báo hiệu cho các tế bào khác (như thực bào) thực hiện công việc của chúng.
Vai trò hệ miễn dịch của cơ thể
Chức năng tổng thể của hệ miễn dịch của cơ thể là ngăn ngừa hoặc hạn chế nhiễm trùng. Một ví dụ về chức năng này là ở những người bị suy giảm miễn dịch. Bao gồm cả những người bị rối loạn miễn dịch di truyền, nhiễm trùng suy giảm miễn dịch như HIV và thậm chí cả phụ nữ mang thai. Những người này dễ bị nhiễm trùng bởi các vi khuẩn mà thường không gây nhiễm trùng ở người khỏe mạnh. Hệ miễn dịch của cơ thể có thể phân biệt giữa các tế bào khỏe mạnh và các tế bào không khỏe mạnh. Bằng cách nhận dạng một loạt các tín hiệu “nguy hiểm” được gọi là các mẫu DAMPs. Các tế bào có thể không khỏe mạnh vì nhiễm trùng hoặc tế bào bị tổn thương.
Vai trò của hệ miễn dịch với cơ thể (Ảnh: Internet)
Khi hệ thống miễn dịch lần đầu tiên nhận dạng những tín hiệu này, nó sẽ phản ứng để giải quyết vấn đề. Nếu một phản ứng miễn dịch không được kích hoạt khi cần thiết thì cơ thể sẽ bị nhiễm trùng. Mặt khác, khi phản ứng miễn dịch được kích hoạt do báo động sai hoặc không được ngừng khi đã giải quyết xong, các vấn đề khác sẽ phát sinh. Chẳng hạn như phản ứng dị ứng hoặc các dạng bệnh tự miễn.
Hệ thống miễn dịch là một hệ thống hết phức tạp. Có nhiều loại tế bào hoặc lưu thông khắp cơ thể hoặc cư trú trong một mô cụ thể. Mỗi loại tế bào sẽ chỉ đóng một vai trò duy nhất. Chúng có các cách nhận biết vấn đề khác nhau. Đồng thời, các tế bào sẽ giao tiếp với các tế bào khác và thực hiện các chức năng riêng của chúng.
Rối loạn phổ biến của hệ thống miễn dịch
Nếu một người có hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức hoặc hoạt động kém là điều hoàn toàn bình thường.
Hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động quá mức
Hoạt động quá mức của hệ thống miễn dịch có thể có nhiều hình thức, bao gồm:
Bệnh dị ứng là một trong những biểu hiện của hệ miễn dịch hoạt động quá mức (Ảnh: Internet)
- Bệnh dị ứng. Đây là khi hệ thống miễn dịch tạo ra phản ứng quá mạnh đối với các chất gây dị ứng. Tình trạng này rất phổ biến. Chúng có thể là dị ứng với thực phẩm, thuốc hoặc côn trùng châm chích, sốc phản vệ (dị ứng đe dọa tính mạng), viêm mũi dị ứng, bệnh xoang, hen suyễn, nổi mề đay, viêm da và chàm.
- Bệnh tự miễn. Là khi hệ thống miễn dịch phản ứng chống lại các thành phần bình thường của cơ thể. Bệnh tự miễn dịch không quá phổ biến nhưng cũng không hiếm thấy. Chúng bao gồm các dạng bệnh như: đa xơ cứng, bệnh tuyến giáp tự miễn, bệnh tiểu đường loại 1, lupus đỏ ban đỏ hệ thống cấp tính, viêm khớp dạng thấp và viêm mạch.
Hệ miễn dịch của cơ thể suy giảm
Sự kém hiệu quả của hệ thống miễn dịch, còn được gọi là suy giảm miễn dịch, có thể là:
Hệ miễn dịch suy yếu là nguyên nhân của nhiều bệnh lý (Ảnh: Internet)
- Được di truyền. Ví dụ về tình trạng này bao gồm các bệnh suy giảm miễn dịch nguyên phát. Như suy giảm miễn dịch biến đổi thông thường (CVID) và thiếu hụt bổ thể.
- Phát sinh do quá trình điều trị y tế. Điều này có thể xảy ra do các loại thuốc như corticosteroid hoặc hóa trị liệu
- Được hình thành bởi một bệnh khác. Ví dụ như: HIV / AIDS hoặc một số loại ung thư.
Một hệ thống miễn dịch hoạt động kém hay không hoạt động chính xác làm cho cơ thể dễ bị nhiễm trùng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, điều này có thể đe dọa tính mạng. Những người đã được cấy ghép nội tạng buộc phải điều trị ức chế miễn dịch. Điều này giúp ngăn cơ thể tấn công cơ quan được cấy ghép.
Bổ sung Glutathione để tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể
Glutathione đóng vai trò gì trong hệ miễn dịch của cơ thể?
Glutathione là một chất có khả năng chống oxy hóa quan trọng đối với cơ thể con người. Một nghiên cứu khoa học cho thấy rằng lượng Glutathione trong các tế bào có thể giúp dự đoán tuổi thọ của con người. Lý do là glutathione giúp bảo vệ các tế bào khỏi bị oxi hóa và kéo dài sức khỏe và sự sống của tế bào. Glutathione cũng đã được chứng minh trong các nghiên cứu là một chất chống viêm mạnh mẽ. Glutathione ức chế sản xuất hầu hết các cytokine gây viêm.
Glutathione là gì? (Ảnh: Internet)
Glutathione cũng có thể giúp sửa chữa các tế bào bị hư hại do ô nhiễm, căng thẳng, nhiễm trùng ,… Glutathione cũng có thể làm chậm quá trình lão hóa trong các tế bào. Khi chúng ta già đi, các tế bào của chúng ta bắt đầu mất khả năng tự sửa chữa hay tạo ra các chất chống oxy hóa mạnh. Tăng lượng glutathione có trong cơ thể giúp bổ sung hoặc thay thế các chất chống oxy hóa bị mất do lão hóa.
Bởi vì sự hiện diện của glutathione là điều cần thiết để giảm oxy hóa, khi mức glutathione xuống thấp, nó khiến các tế bào trong cơ thể bạn dễ bị ảnh hưởng bởi oxi hóa. Có thể dẫn đến các bệnh khác nhau bao gồm bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer và bệnh Huntington. Glutathione cũng sẽ là một hợp chất có lợi cho những người có hệ thống miễn dịch bị tổn thương hoặc suy giảm miễn dịch. Vì những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe này, duy trì mức glutathione là rất quan trọng. Tuy nhiên điều này không dễ dàng bởi theo thời gian, khả năng tự sản xuất glutathione của cơ thể cũng giảm rõ rệt. Vì vậy cần phải bổ sung glutathione từ bên ngoài.
Làm sao để bổ sung Glutathione?
Vì những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe này, duy trì mức glutathione là rất quan trọng. Tuy nhiên điều này không dễ dàng bởi theo thời gian, khả năng tự sản xuất glutathione của cơ thể cũng giảm rõ rệt. Vì vậy cần phải bổ sung glutathione từ bên ngoài.
Viên ngậm bổ sung Glutathione là một trong những phương pháp giúp bổ sung an toàn và hiệu quả nhất (Ảnh: Internet)
Thực phẩm viên ngậm bổ sung Glutathione được sản xuất dưới dạng viên ngậm không cần dùng nước cực kỳ tiện lợi. Chỉ cần đặt nó dưới lưỡi và chờ đợi khoảng 15 phút để sản phẩm tan trong miệng. Không nhai hay nuốt trước khi nó tan hết. Chỉ cần áp dụng đều đặn mỗi ngày 2 viên để duy trì lượng Glutathione lý tưởng cho cơ thể. Sản phẩm được sản xuất tại Ý và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về tiêu chuẩn chất lượng cũng như quy cách đóng gói của Bộ Y Tế.
Trên đây là những gì bạn cần biết về hệ miễn dịch của cơ thể để duy trì cuộc sống khỏe mạnh. Để tham khảo thêm, mời bạn ghé thăm bài viết “Hướng dẫn chi tiết A – Z cách thải độc cơ thể cực hiệu quả”. Chúc các độc giả của Glutathione luôn khỏe mạnh và xinh đẹp!
